Informatieve bijeenkomst - raadzaal

Het college stelt aan de raad voor om €700.000 uit te geven aan de inzet van data en nieuwe technologie voor de realisatie van opgaven uit het coalitieakkoord 2022-2026. Dit kan gedekt worden uit één van de drie fondsen die hiervoor in de Programmabegroting 2023 zijn opgenomen, namelijk: het fonds strategische ontwikkeling.

Het gaat concreet om een bijdrage aan de realisatie van een zogeheten Digital Twin, een interactieve, digitale 3D kopie van de gemeente Leeuwarden. Deze Digital Twin moet op termijn helpen om maatschappelijke opgaven op het gebied van energie, wonen, klimaat en armoede te realiseren. Met de Digital Twin kan bijvoorbeeld berekend of gesimuleerd worden wat het effect van een project op stikstof, energie en water(behoud) kan zijn. Dit helpt om gewenste scenario's in beeld te krijgen om beter onderbouwde besluiten te kunnen nemen. 

De gemeente werkt via het Open Urban Platform voor kennisuitwisseling samen met de Provincie Fryslân, de gemeentes Groningen en Rotterdam, universiteiten en ingenieursbureaus aan de ontwikkeling van de Digital Twin.

1. De gemeenteraad voor te stellen om:
a. Een bedrag beschikbaar te stellen van €700.000 te besteden aan inzet van data en technologie voor de realisatie van opgaven uit het Coalitieakkoord;
b. De uitgaven voor het onder 1.a. genoemde bedrag te dekken uit de reserve Strategische ontwikkeling;
c. De begroting te wijzigen zoals uiteengezet in bijlage 1 behorend bij het raadsvoorstel.

In 2028 is het 10 jaar geleden dat Leeuwarden Culturele Hoofdstad van Europa (European Capital of Culture) was. Dat jaar (2018) en de jarenlange voorbereiding daarop heeft Leeuwarden en Fryslân veel meer gebracht dan een jaar vol evenementen (meer dan 1.000) en heel veel bezoekers (5,4 miljoen bezoeken). Leeuwarden-Fryslân 2018 zette Leeuwarden op de kaart als een interessante en relevante stad in Europa in een levendige plattelandsregio met veel kwaliteiten. Direct na 2018 gaven veel betrokkenen bij LF2018 de boodschap af: “Geef ons weer een goede reden om samen te werken.”

Met de kandidatuur voor EYC2028 wil het college, net als in 2018, een beweging op gang brengen, waarin we jongeren een centrale positie geven om hun eigen toekomst en de toekomst van Leeuwarden vorm te geven. Het doel van het European Youth Forum, dat de titel ieder jaar uitgeeft aan een stad, is om de inbreng van jongeren te vergroten bij alle onderwerpen die hen aangaan. In Leeuwarden willen we voor EYC2028 jongeren de ruimte te geven om culturele, politieke, sportieve, leerzame en sociale activiteiten neer te zetten. Europese samenwerkingen en samenwerkingen tussen cultuur, sport, onderwijs, zorg, overheid, bedrijfsleven en (verschillende groepen binnen) de mienskip zullen inspirerend werken op wat we in Leeuwarden en Fryslân willen bereiken met, voor en door jongeren in Leeuwarden.

De afgelopen maanden is verkend of Leeuwarden zich met een kans op succes zou kunnen kandideren voor European Youth Capital 2028, tien jaar na European Capital of Culture LF2018. Dat lijkt haalbaar en bij de voorbereidende acties reageren organisaties die werken met en voor jeugd over het algemeen enthousiast. Het college heeft besloten om de gemeente Leeuwarden zich te kandideren en stelt aan de gemeenteraad voor middelen beschikbaar te stellen uit de Fondsen van het Coalitieakkoord om de voorbereidingen voor de kandidatuur en het opstellen van het bidbook op gang te brengen.

1. Leeuwarden kandidaat te stellen voor de titel European Youth Capital 2028.
2. Aan de gemeenteraad voor te stellen om:
a. een bedrag beschikbaar te stellen van € 710.000 voor de voorbereidingsfase tot en met november 2025, met als doel het opstellen en aan de jury presenteren van een bidbook voor Leeuwarden EYC 2028;
b. De uitgaven voor het onder 2.a. genoemde bedrag te dekken vanuit het strategisch fonds Maatschappelijke Vernieuwing, preventie, sport en cultuur;
c. De begroting te wijzigen zoals uiteengezet in bijlage 1.

Het college heeft besloten om het bestedingsvoorstel 'Leren voor morgen' vast te stellen en voor te leggen aan de gemeenteraad. Met dit voorstel willen wij een bijdrage leveren aan de grote maatschappelijke transities, conform de de ‘Notitie Kaderstelling Fondsen Programmabegroting 2023’.

Wij zetten met het voorstel ‘Leren voor morgen’ in op talentbehoud. Talentbehoud is van belang omdat het bijdraagt aan economische vitaliteit, innovatie en concurrentiekracht. Dit doen we via twee sporen, namelijk door het versterken van de samenwerking tussen bedrijfsleven en onderwijs- /kennisinstellingen en het versterken van klimaat voor internationaal talent.

1. Aan de gemeenteraad voor te stellen om:
a. Voor de periode 2024 tot en met 2026 een bedrag van € 865.000 beschikbaar te stellen voor het investeringsvoorstel (fondsaanvraag) ‘Leren voor morgen’.
b. De uitgaven voor een bedrag van € 432.500 te dekken uit het fonds maatschappelijke ontwikkeling en € 432.500 te dekken uit het fonds strategische ontwikkeling.
c. De begroting te wijzigen zoals uiteengezet in bijlage 1.

Op schoolpleinen komen verschillende fysieke en maatschappelijke uitdagingen samen. Denk daarbij aan hittestress, waterafvoer, vergroening en natuur, gezondheid en bewegen, spelen en leren, sociaal-emotionele ontwikkeling en welzijn en sociale basis. Schoolpleinen zijn tegelijkertijd ook plekken in de publieke ruimte waar nog voldoende ruimte is om bij te dragen aan oplossingen voor dit soort opgaves.  Daarom heeft Leeuwarden de ambitie om in 1 IKC-generatie alle schoolpleinen te vergroenen. In het coalitieakkoord zijn bovendien middelen gereserveerd om te kunnen investeren in maatschappelijke transities, zoals op het gebied van klimaat, energie en biodiversiteit. Het college stelt daarom aan de raad voor om € 1.000.000 beschikbaar te stellen voor het vergroenen van de eerste 20 schoolpleinen.

1. Aan de gemeenteraad voor te stellen om:
a. Voor de periode 2025 tot en met 2028 een bedrag van € 1.000.000 beschikbaar te stellen voor het investeringsvoorstel (fondsenaanvraag)  ‘Vergroenen schoolpleinen’.
b. De uitgaven voor het volledige bedrag (€ 1.000.000) te dekken uit het fonds klimaat, energie en biodiversiteit (fonds 1).
c. De begroting te wijzigen zoals uiteengezet in bijlage 1.

In de Programmabegroting 2023 zijn conform het coalitieakkoord drie fondsen opgenomen (Klimaat, energie en biodiversiteit, Maatschappelijke vernieuwing, inclusief preventie, sport en cultuur en Strategische ontwikkeling, inclusief innovatie, stedelijke vernieuwing en mobiliteit. Deze drie fondsen richten zich onder meer op grote maatschappelijke transities waar we als gemeente een bijdrage aan willen leveren.
In Middelsee is gekozen voor een vernieuwend mobiliteitsconcept voor Middelsee fase 2. Hiermee wordt ingezet op het realiseren van een toekomstbestendige wijk, waarin de voetganger en fietser voorop worden gesteld. Het zwaartepunt van dit mobiliteitsconcept ligt in De Fellingen. Hier kan in principe niet meer bij de woning geparkeerd worden. Zowel bewoners als bezoekers parkeren in een wijkhub op de randen van de woonvelden. De aanvraag uit de fondsen bedraagt € 2.150.000 en dient ter afdekking van de exploitatietekorten in de eerste 20 jaar.

1. Aan de gemeenteraad voor te stellen om:
a. Een krediet van € 2.019.000 beschikbaar te stellen voor de bouw van de mobiliteitshub De Fellingen, de bijdrage van derden voor een bedrag van € 1.540.000 hierop in mindering te brengen en het restant van € 479.000 af te schrijven in 40 jaar op basis van een rente omslagpercentage van 1,5%;
b. Een krediet van € 504.750 beschikbaar te stellen voor de aanleg van de installaties in de mobiliteitshub, de bijdrage van derden voor een bedrag van € 385.000 hierop in mindering te brengen en het restant van € 119.750 af te schrijven in 20 jaar op basis van een rente omslagpercentage van 1,5% en de jaarlijkse afschrijving van € 8.028 te dekken uit de reserve afschrijvingen;
c. Een krediet van € 204.000 beschikbaar te stellen voor de aankoop van grond en de rentekosten op basis van 1,5% te dekken uit de exploitatie;
d. De resterende jaarlijkse exploitatielasten van € 117.000 te dekken uit de te genereren baten en een onttrekking aan de reserve parkeren;
d. Uit de reserve fonds 1 Klimaat, energie, biodiversiteit een bedrag van € 430.000 te onttrekken en uit de reserve fonds 3 Strategische ontwikkeling en innovatie een bedrag € 1.720.000 en te storten in respectievelijk de reserve afschrijvingen voor een bedrag van € 119.750 voor de afschrijving van de installaties in de mobiliteitshub en de reserve parkeren van € 2.030.250 ter dekking van de exploitatielasten de komende 20 jaar;
e. De begroting 2024 overeenkomstig bijlage 1 te wijzigen;

Bij brief van 23 april jl. heeft het college de Midterm review (MTR) aangeboden. Het college heeft daarbij ook een overzicht gevoegd van potentiële aanvragen op de fondsen die in de Begroting 2023 conform het coalitieakkoord 2022-2026 zijn opgenomen. Dat is op dat moment en op die manier gedaan opdat de raad bij de bespreking van de MTR de in dat overzicht opgenomen informatie kon betrekken. Inmiddels heeft het college de raad vijf raadsvoorstellen doen toekomen met concrete aanvragen op de fondsen. Deze aanvragen zijn gericht op een bijdrage uit de fondsen voor European Youth Capital, Vergroening schoolpleinen, Digital Twin, Mobiliteitshub De Fellingen en ‘Leren voor Morgen’. Het college verstrekt de gemeenteraad aanvullende informatie over de fondsaanvragen over de tweede tranche als aanvulling op de raadsvoorstellen die reeds zijn voorgelegd. De gemeenteraad wordt hiermee in de gelegenheid een mening te vormen over de bestemming van de fondsen.